In de schaduw van het populaire Amersfoort. Ook nog eens net buiten de bosrijke Veluwe. En bovendien op het randje van de Biblebelt. In de naam zit het woordje kerk al verwerkt. Nijkerk, een Gelderse gemeente met 43.000 inwoners, noemt zichzelf de stad met smaak. ‘Lekker Nijkerk’ luidt dan ook de leus waarmee de binnenstad van deze Gelderse gemeente wordt gepromoot. Maar dat is niet alles. Ik neem je mee naar de mooiste plekjes van het toch best verrassende Nijkerk.
Prachtige polder rond Nijkerk
Ik herkende zijn lange snavel van het poepbruine briefje van honderd piek uit een ver verleden. Na een lange zweefvlucht vergezeld van het nodige gekwetter streek het beestje neer op een paaltje naast een hek. De watersnip voelt zich duidelijk thuis in het polderlandschap van Arkemheen. Alhoewel het verkeer op de A28 op nog geen kilometer afstand voorbij raast lijk ik hier samen met de weidevogels alleen op de wereld. Het Nekkeveld slingert zich door dit karakteristieke polderlandschap en eindigt bij het fietspad op de dijk langs het Eemmeer. Linksaf leidt me naar Bunschoten, daar waar de klederdracht ook doordeweeks nog in ere wordt gehouden en de kibbeling gretig aftrek vindt. Da’s een andere provincie. Ik ga rechtsaf en blijf binnen de gemeentegrenzen van Nijkerk. Het stoomgemaal met haar hoge schoorsteen bepaalt hier de skyline.
Langs de Arkervaart
Stoomgemaal Arkeheen is een rijksmonument dat voor het publiek geopend is. Alhoewel nu een elektrisch gemaal het overtollige water uit de polder maalt wordt nog regelmatig een maaldag gehouden waarbij de vroegere werkwijze wordt gehanteerd. Bij Nijkerk aan Zee eindigt het fietspad bij het zandstrandje en het haventje. Aan de overkant ligt het winderige Flevoland. De sluis even verderop reguleert de toegang vanuit de Arkervaart naar het Nijkerkernauw. Langs de Arkervaart ga ik terug in de richting van de bewoonde wereld. Een niet al te fraai industrieterrein ligt in de weg en zorgt ervoor dat een rechtstreekse verbinding met het centrum langs de Arkervaart niet mogelijk is. Langs de dropjesfabriek en de geitenvoerfabriek leg ik het laatste stukje tot aan het centrum af.
De mooiste van Nederland
Het Plein vormt het kloppende hart van het centrum. De witte kerktoren van de Grote Kerk zag ik al van ver. Deze toren, die eerder als eens in een verkiezing werd uitverkoren tot de mooiste kerktoren van Nederland, is in de zomermaanden te beklimmen. Tegenliggers op de smalle wenteltrap maken het een interessante beklimming. Het weids uitzicht dat zich ontvouwt op de top is mijn beloning. Vooral de centrale ligging van Nijkerk komt vanaf deze zestig meter hoogte mooi tot zijn recht. Het lege Flevoland de noordelijke zijde. Het begin van de Veluwe met Putten, Garderen en Voorthuizen vanuit het westen. Hoevelaken en Amersfoort zijn in het zuiden op een heldere dag zichtbaar en Bunschoten in het oosten.
Meer dan een knooppunt
Hoevelaken dankt zijn naamsbekendheid grotendeels aan het klaverblad dat twee snelwegen met elkaar verbindt. Geregeld staan automobilisten verveeld te staren naar het dit dorp als ze weer eens in de file staan. Al een kwart eeuw is Hoevelaken onderdeel van de gemeente Nijkerk. Destijds verkoos het vrijwillige aansluiting bij Nijkerk in plaats van te worden opgeslokt door Amersfoort. Het leverde Nijkerk ook nog eens een mooi historisch stukje bos op. Het Hoevelaakse Bos is onderdeel van het landgoed Hoevelaken.
Een imposante middenlaan dwars door dit monumentale bos leidt me uiteindelijk naar een chique herenhuis omringd door een statige tuin. Met aan weerszijden tal van slingerpadjes en houten bruggetjes de mogelijkheid om even van de gebaande paden te wijken. De weg van Hoevelaken terug naar Nijkerk brengt me langs één van de highlights uit Reisgids Treurtips, waarin de minst aantrekkelijke plekken en gebouwen zijn opgenomen. De Paddestoel, een snackbar in de vorm van een reusachtige vliegenzwam is een opvallende verschijning. Een likje verf zou geen kwijt kunnen. Maar de friet is prima.
Klompen aan en rugzak op
Eveneens een prijswinnaar is het buurtschap Appel dat zich vorig jaar de mooiste plaats van Gelderland mocht noemen. Een leuke manier om deze landelijke omgeving te verkennen is door het Appelpad te lopen. Deze 7,7 kilometer lange wandeling is één van de tientallen klompenpaden die de provincie Gelderland rijk is. Klompen behoren niet tot mijn garderobe. Een paar stevige wandelschoenen trek ik wel aan. En dat blijkt wel prettig. De route begint bij camping de Maneschijn die speciaal een parkeerplaats voor de wandelaars heeft ingericht. En loopt langs akkers, over weilanden en dwars door verschillende bospassages. Verschillende keren sta ik oog in oog met een aantal koeien. Hun ontspannen gedrag verraadt dat ze wel vaker wandelaars ontmoeten. Het Appelpad is een mooie hike om het buitengebied van Nijkerk te leren kennen.
Nijkerk is zeker de moeite waard
Pak de afslag Nijkerk op de A28 of stap eens uit op station Nijkerk. Fiets vanuit Amersfoort via Hoevelaken of Vathorst Nijkerk binnen. De binnenstad is fraai, maar de omliggende gebieden omvatten zeker de mooiste plekjes van Nijkerk.