Met haar knie lichtjes gebogen en de diepe split van haar witte rok keurig in het midden staat ze op een rots. Ze poseert voor manlief en kijkt uit op de olietanker die net mijn bestemming is gepasseerd. Op 3,5 kilometer voor de kust van Dakar ligt Gorée eiland. Een rustig, kleurrijk en lieflijk eiland en een populair onderdeel van een dagje Dakar. De geschiedenis van het eiland is daarentegen allerminst idyllisch. Gorée speelde eeuwen geleden een belangrijke rol in de slavenhandel.
Boottocht naar Gorée eiland
We banen ons een weg door de ochtendspits van de Senegalese hoofdstad Dakar. Keurig op tijd komen we aan bij Port de Dakar en lopen de terminal in. Retourtickets voor de ferry naar Gorée kosten ongeveer tien euro, logischerwijs een veelvoud van de prijs die locals betalen voor de overtocht. Twee keer per uur vertrekt er een boot voor de overtocht van twintig minuten. De wachtruimte voor de ferry vult snel, maar stroomt nog veel sneller leeg als de deuren naar de kade worden geopend en menigeen een sprintje inzet om als eerste aan boord te komen. De plekjes boven op het dek zijn gewild. Het is een bonte mix van toeristen en lokale verkopers aan boord. Als snel word ik aangesproken door uitbaters van souvenirkraampjes en lieden die zich als gids presenteren. Een walm van diesel trekt over het dek. Langzaam varen we tussen de grote containerschepen door de haven van Dakar uit.
Strategische locatie
Gorée is met 900 bij 300 meter een klein eiland en behoort sinds 1978 tot het Unesco Werelderfgoed. De strategische ligging vlak bij het vasteland, het diepe water rondom het eiland en de beperkte omvang van eiland zodat het makkelijk te verdedigen is maakte het een geliefd eiland om te veroveren. De Portugezen zetten als eerste voet aan wal. De Engelsen, Fransen en ook de Nederlanders hebben er geregeerd. Eeuwenlang was Gorée een centrum van slavenhandel aan de Afrikaanse kust.
Ga rechts waar iedereen links gaat
De vaste route van nagenoeg alle gidsen is bij aankomst op het eiland de eerste weg links. Ga dus rechtsaf en steek het kleine strandje waar tal van kleurrijke vissersbootjes liggen over en loop richting het Fort D’Estrees, een voormalig fort waarin nu een klein museum is gevestigd. Vanaf de muren heb je tussen de kanonnen een mooi uitzicht over het eiland en in de verte op Dakar. Loop dan tegen de klok in over het eiland. Een gids heeft natuurlijk boeiende verhalen en kent het eiland. Maar gezien de omvang is het ook prima zelf te verkennen.
Op het hoogste punt van Gorée staat het Slavery Freedom monument, opgedragen aan alle Afrikaanse slachtoffers van de slavenhandel. De bunkers erom heen zijn in gebruik als winkel, huisjes en stallen. De natte was wappert aan een touw te drogen. Naast een groot kanon staat een uitgebreide verzameling van de lokale flora voor de verkoop. Stekjes van de baobab in een plastic bekertje moeten een tientje opbrengen. Overal brengen kunstenaars hun tekeningen en schilderijen aan de man.
Gorée is fotogeniek
Een deel van de prachtige koloniale huizen langs de smalle straatjes is gerestaureerd en zit keurig in de verf. Tegelijkertijd is bijna overal het verval zichtbaar. Gorée is ontzettend kleurrijk en fotogeniek. Het is dringen bij het Maison des Esclaves. Dit is het enige overgebleven slavenhuis op het eiland. Miljoenen slaven hebben het rode huis met de hoefijzervormige trappen betreden om daarna te worden verhandeld. Velen van hen stierven op zee. Op de begane grond bevinden zich een aantal cellen van nog geen paar vierkante meter waar zeker 20 slaven in onder werden gebracht. Vanaf een lichaamsgewicht van 60 kilo werd een slaaf handelswaar. Maison des Esclaves geeft een beeld van deze vreselijke geschiedenis. Met foto’s, tekeningen, schilderijen en attributen zoals handboeien, kettingen en geweren wordt een beeld geschetst van deze zwarte pagina uit de geschiedenis.
Vreugde en verdriet
Terug bij de haven klinkt er luid gelach. Een groepje schoolmeisjes zoekt verkoeling in de zee en spettert elkaar nat. Er staat er een rijtje mensen voor een rood hart te wachten op hun beurt. Twee jongens zitten breed lachend met hun duimen in de lucht in het hartje. Zo’n kunstmatig fotoplekje heeft Gorée eiland eigenlijk helemaal niet nodig. Het is al een bijzondere plek waar de zware geschiedenis langzaam naar de achtergrond verschuift. Maar nooit vergeten.
