Rijen cipressen glijden langszij. Deze slanke bolvormige boom is kenmerkend voor het Toscaanse landschap. Mijn oogleden worden zwaar en de slaap overvalt me. Maar dat is niet erg, want ik hoef niet te sturen. Ik reis met de treinen van Trenitalia door Toscane. Een perfecte manier om deze Italiaanse regio te verkennen.
Met de trein naar Toscane
Moeiteloos kun je een week doorbrengen in de Italiaanse provincie Toscane. Eigenlijk is het veel te kort. De regio heeft zoveel te bieden. Vanaf Utrecht Centraal is het minstens 15 uur treinen naar Florence met meerdere keren overstappen. Dat kost tijd. Aeroporto di Pisa Galileo Galilei is de grootste luchthaven van Toscane en daarmee de meest gebruikte internationale toegangspoort. Vanaf Eindhoven vlieg je in een kleine twee uur naar Pisa voor doorgaans best redelijke tarieven.
Pisa – Florence
Het lijkt wel een beetje alsof iedereen die aankomt op Pisa de stad zo snel mogelijk wil ontvluchten. Florence is veruit favoriet als volgende bestemming. Meerdere wegen leiden naar niet alleen naar Rome, maar ook naar Florence.
Er staat al een rij bij de balie van de Firenze shuttle. Deze shuttlebus brengt je voor € 15 naar het centraal station van Florence. De andere optie is de trein. Dan pak je eerst de Pisamover. Dit volautomatische treintje pendelt ongestoord tussen het vliegveld en het treinstation van Pisa. Een kaartje kost € 5. Per uur vertrekken meerdere treinen naar Florence. Op het station staan tal van kaartautomaten. Daar selecteer je niet alleen de bestemming, maar ook de daadwerkelijke trein die je neemt. Er zit af en toe een verschil in tarief tussen de verschillende vertrektijden, maar doorgaans ben je € 9 kwijt voor een kaartje. Vergeet niet het kaartje te stempelen in de daarvoor bestemde machine. Anders kun je als zwartrijder op de bon gaan. Ook de nietsvermoedende toerist wordt daarbij niet altijd ontzien.
De treinreis van Pisa naar Florence wordt fraaier zodra je dichter bij de stad in de buurt komt. Met graffiti besmeurde muren, verlaten industrie en kerkhoven van verroeste werktuigen maken plaats voor glooiende heuvels, groene velden en schattige huisjes. Tot dat je Florence na een uurtje treinen daadwerkelijk binnenrolt en verpauperde gebouwen, fabrieken en graffiti beeldbepalend zijn. Het is aardig druk op station Firenze Santa Maria Novella. Een reusachtige Italiaanse vlag wappert in de wind aan de gevel van het weinig inspirerende station.
Florence
Florence is veruit de grootste stad in Toscane met een kleine 400.000 inwoners. Ongeveer formaatje Utrecht. Het voelt veel stedelijker aan. En dat is misschien ook niet gek met meer dan 16 miljoen toeristen per jaar. Overal hordes mensen, terwijl het pas maart is het hoogseizoen nog niet eens voor de deur staat. Florence is een open lucht museum met een levende historie, een ongekende concentratie van musea, bijzondere bouwwerken en prachtige parken. Dat wil natuurlijk iedereen zien.
De rij voor Galleria dell’Accademia slingert zich bijna tot om de hoek van het blok. Vaak zijn de online tickets al enkele weken uitverkocht. Geduld is een erg schone zaak. Michelangelo’s David is het topstuk van het museum. Een replica van het wereldberoemde beeld staat op het Piazzale Michelangelo. Bovendien heb je vanaf hier een prachtig uitzicht over Florence. De enorme koepel van de Duomo steekt boven de bebouwing uit. De rivier Arno kronkelt zich een weg door de stad en wordt overspand door de fotogenieke juweliersbrug Ponte Vecchio. Ook de toren van Palazzo Vecchio is duidelijk herkenbaar. Om Florence en haar musea te verkennen moet je tegen wat drukte kunnen en geduld hebben. Dan ben je zeker wel drie dagen zoet in de stad.
Florence – Siena
Twee keer per uur vertrekt er vanaf spoor 1a een trein naar Siena. Eentje rechtstreeks, de ander heeft een overstap in Empoli. Het kost je een tientje. Na een uur en veertig minuten rolt de trein het station van Siena in. Een treinstation kun je het eigenlijk niet noemen. Het is een verzameling sporen met een dakje boven de perrons. Dat zich ook nog eens onderaan een heuvel op zo’n twee kilometer van het beroemde Piazza Del Campo bevindt. Meerdere bussen rijden langs de ommuurde binnenstad. Het is leuker om de roltraproute door het winkelcentrum te nemen. Met een stuk of tien roltrappen omzeil je de klim en kom je uit bij Risalita statzione antiporto. Vanaf hier wandel je onder de oude stadspoort door richting de binnenstad.
Met moeite wringt de zon zich een weg door de schaduwrijke smalle straatjes van Siena. De middenstand is in de winter nog lang niet op volle kracht. Veel restaurants en winkels openen hun deuren als het seizoen echt op gang komt. Op het Piazza del Campo is genoeg bedrijvigheid. Op de helft van het ovale plein dat baadt in de warme zon zijn de terrassen gevuld en zitten tientallen mensen op de smalle klinkertjes van het plein. Het is moeilijk voor te stellen dat in de zomer op dit plein paardenraces worden georganiseerd.
Naast Palazzo Pubblico, gebouwd als paleis, nu in gebruik als stadhuis en museum, siert Torre del Mangia de skyline van Siena. Deze klokkentoren is 88 meter hoog en biedt na de beklimming een mooi uitzicht over Siena. De prachtig blauwe kathedraal een paar honderd meter verderop wordt ook zichtbaar. Het is nog gemoedelijk in het fraaie Siena, waar je drukte van Florence een dagje achter je kunt laten.
Florence – Pisa
Na drie nachten in Florence nemen we de trein terug naar Pisa dat als uitvalsbasis voor de volgende vier nachten gaat fungeren. Een kaartje is andermaal € 9. De meeste bezoekers ruimen vaak maar een paar uur of hooguit een dag in voor een bezoek aan de stad. Op en rondom het station vind je ook veel voorzieningen waar je grote koffers voor een paar uur kunt stallen. Een bliksembezoek net voor de terugvlucht aan de Toren van Pisa en de afgezaagde foto’s waarbij iedereen op een rijtje de toren omduwt is voor sommigen al voldoende. Daarmee wordt Pisa tekort gedaan. De stad is aangenaam gemoedelijk en toch levendig. Een fijne uitvalsbasis die meer te bieden heeft dan alleen een scheve toren die dagelijks wordt omgeduwd. Leuke pleintjes, mooie parken en goede restaurants. Zolang je niet te dicht in de buurt van Piazza dei Miracoli komt zit je goed.
Pisa – Lucca
De centrale ligging van Pisa is handig. In een half uurtje ben je voor nog geen € 4 met de trein in Lucca. Een boemeltreintje beklad met de nodige tags tuft die kant op. Het treinstation ligt centraal net buiten de ommuurde binnenstad van Lucca. De stadsmuren zijn voorzien van een breed fietspad waar volop gebruik van wordt gemaakt. Het vier kilometer lange rondje om Lucca is populair onder fietsers en wandelaars. Daar wordt slim op ingespeeld. Naast het treinstation loop je al meteen langs de eerste fietsverhuurder. Ook in de binnenstad is er genoeg keus in huurfietsen. Je hebt telkens een mooi uitzicht over de stad vanaf de stadsmuur.
Als je het hogerop wilt zoeken voor een nog een mooier uitzicht kun je kiezen uit het beklimmen van de Torre Guinigi of de Torre delle Ore. De Torre Guinigi heeft een verrassing op het dak. Daar groeien namelijk vier steeneiken omringd door een bloembed. Het is er wat krapjes, maar het uitzicht is prachtig. Lucca heeft natuurlijk ook haar eigen Duomo. De kathedraal is minder imposant dan de versies in Florence en Siena, maar mag er, ondanks een schoonheidsfoutje, zeker zijn. Bij de bouw heeft de architect namelijk een meetfoutje gemaakt waardoor de rechter boogkoepel een stuk kleiner is dan de andere twee bogen.
Pisa – La Spezia – Cinque Terre
Soms is de trein zelfs het enige vervoersmiddel om ergens te komen. Dat geldt voor de vijf beroemde dorpjes die samen Cinque Terre vormen. De treinreis heeft een bijna een panoramisch karakter. De besneeuwde bergtoppen blijven de trein achtervolgen. Met de La Freccia, de snelle trein, leg je afstand in een kleine 50 minuten af. De regionale trein stopt wat vaker en doet er twintig minuten langer over en kost € 8. Groene heuvels en steengroeves wisselen elkaar af.
La Spezia is het overstap station. Daar moet je kiezen welke kaart je aanschaft. Met de Cinque Terre traincard kun je voor € 18,20 de hele dag met de trein tussen de vijf dorpjes reizen. Dat is inclusief de hike card, die je anders los voor € 7,50 moet kopen. Deze kaart is verplicht om in het voorjaar en de zomer gebruik te mogen maken van de wandelpaden die de dorpjes met elkaar verbinden.
Riomaggiore, Manarola, Corniglia, Vernazza en Monterosso zijn de vijf dorpen die je volgordelijk tegenkomt vanaf La Spezia. De afstanden tussen de dorpen zijn te overzien, maar met name het vele klimmen kost tijd en kracht. De hike van Riomaggiore naar Monterosso via de blauwe trail is zo’n 11 kilometer waar je wel de hele dag zoet mee bent. Langs de weelderige begroeiing met diepe afgronden en door schilderachtige dorpjes met elk een eigen karakter. Officieel valt Cinque Terre onder de provincie Ligurië. Maar binnen anderhalf uur treinen vanaf Pisa sta je ineens in een andere wereld. Daarmee is Cinque Terre een perfect uitstapje met de trein vanuit Pisa.
