In weinig steden gaan geschiedenis en het moderne leven zo goed samen als in Berlijn. Tussen de overblijfselen van de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog vind je street art, hippe cafés en een eigenzinnige bevolking met duidelijke ideeën over vrijheid. Toch is het juist die geschiedenis die jaarlijks veel bezoekers naar de Duitse hoofdstad trekt voor een stedentrip. Ook ik bezocht Berlijn om meer over het verleden te leren. Ter inspiratie laat ik zien hoe ik mijn 5 dagen in Berlijn invulde.
Is 5 dagen voldoende voor een stedentrip Berlijn?
Een tijdsbestek van vijf dagen is best behoorlijk voor een stedentrip Berlijn. Je hebt dan tijd om de bekende en minder bekende bezienswaardigheden te combineren. Maar in een stad zo groot en veelzijdig als Berlijn, betekent 5 dagen alsnog keuzes maken. Ik besloot me daarom vooral te richten op de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en het leven in Oost-Duitsland ten tijde van de Berlijnse muur. Gaandeweg groeide echter wel mijn verlanglijstje van dingen om nog eens voor terug te gaan. Want Berlijn blijft boeien.
Lees ook: 13x doen in Berlijn voor geschiedenisliefhebbers.
Stedentrip Berlijn – dag 1:
- In de vroege ochtend vliegen we van luchthaven Brussel Zaventem naar Berlijn Schönefeld.
- In de aankomsthal kopen we een Berlin WelcomeCard. Deze geeft 5 dagen toegang tot het openbaar vervoer en korting op bezienswaardigheden. We kiezen voor de ABC zone, zodat de kaart al geldig is voor de reis naar het centrum.
- Het blijkt gemakkelijk om vanaf de luchthaven naar het centrum van Berlijn te reizen. Dit kan zowel per trein als met de S-Bahn (een soort bovengrondse metro). Wat het handigst is, hangt af van de locatie van je hotel.
- Na de lunch gaan we naar de Hackescher Markt (bereikbaar per S-Bahn met de S5 of S75). Hier bekijken we de Hackesche Höfe, een reeks van binnenpleintjes die met elkaar verbonden zijn. De gebouwen hebben Jugendstil voorgevels. Dit is ook het meeting point voor onze stadswandeling met gids.
- In 4 uur zien we véél van Berlijn, namelijk:
– Het Museumeiland en de prachtige Berliner Dom
– De Gendarmenmarkt, één van de mooiste pleinen van Berlijn
– De Humboldt Universiteit en Bebelplatz, waar de boekverbranding door de nazi’s plaatsvond
– Checkpoint Charlie, de bekende grensovergang uit de Koude Oorlog
– Het voormalig nazi-ministerie voor luchtvaart; een goed voorbeeld van nazi-architectuur
– De voormalige locatie van Hitler’s bunker (hier is tegenwoordig niets meer te zien dan een parkeerplaats met een informatiebord)
– Het indrukwekkende Holocaust Monument
– De Reichstag: de zetel van het Duitse parlement met de glazen koepel
– De Brandenburger Tor: symbool voor de eenwording van West- en Oost-Berlijn
– Het grootste park van Berlijn, Tiergarten - Als tegenhanger van al die informatie, combineren we het diner met winkelen. Daarbij komen de ruime openingstijden van de winkels in Berlijn van pas. Onze gids tipte Bikini Berlijn, tegenover de Gedächtniskirche; een shopping mall waar lokaal design talent een podium krijgt.
Berlijn in 5 dagen – dag 2:
- In de ochtend bezoeken we de voormalige Stasigevangenis Höhenschonhausen (Genslerstraße 66. Tram M5 halte Freienwalder Straße of M6 halte Genslerstraße). Hier krijgen we een rondleiding van een ‘ooggetuige’; iemand die hier zelf gevangen heeft gezeten. Ik krijg kippenvel bij het zien van de vele verhoorkamers en cellen, maar ook bij de persoonlijke verhalen van de gids, even gruwelijk als hartverscheurend.
- Na de lunch gaan we naar het DDR museum (Karl-Liebknecht-Straße 1): een interactief museum met voorwerpen uit voormalig Oost-Duitsland. De bijbehorende uitleg is weinig diepgaand, maar geeft wel een globale indruk. Het geheel is vooral luchtig bedoeld, maar dat vinden we na de heftige verhalen van eerder die dag niet zo erg.
- In de avond kijken we bij de voormalige grensovergang Checkpoint Charlie (Friedrichstraße 43-45), op de hoek van ons hotel. Behalve een origineel bord, een nagebouwd wachthuisje en foto’s van de laatste Amerikaanse en Russische soldaten is er niet veel te zien. Het tegen betaling op de foto gaan met acteurs in kostuum slaan we daarnaast maar over.
- Vervolgens bezoeken we Topographie des Terrors (Niederkirchnerstraße 8, U6 Kochstraße). De gratis tentoonstelling, op de plek van het oude Gestapo-hoofdkwartier, is duidelijk opgezet en zeer compleet. Daardoor is het een goede plek om je kennis over WOII bij te spijkeren. Ook vind je hier nog een stuk van de Berlijnse muur.
Stedentrip Berlijn – dag 3:
- We gaan opnieuw naar de Hackescher Markt, waar we onze gids voor de dag ontmoeten. Samen reizen we met de S-Bahn naar de stad Oranienburg, waar het voormalig concentratiekamp Sachsenhausen ligt. Tijdens de 20 minuten durende wandeling van het station naar de kampingang volgen we de voetsporen van de gevangenen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De gids schept een haarfijn beeld van de gruwelijke dingen die hier hebben plaatsgevonden. Wat we hier zien en horen, zullen we niet snel vergeten
- Eenmaal terug in Berlijn, nemen we de metro naar Warschauer Straße. Vanaf hier lopen we naar de rivier de Spree en de East Side Gallery. Hier is een lang stuk van de originele Berlijnse muur beschilderd door artiesten. Een aanrader voor wie van street art en fotograferen houdt.
Berlijn in 5 dagen – dag 4:
- In de ochtend slenteren we over de enorm leuke vlooienmarkt in het Mauerpark (Eberswalder Straße, U2 Eberswalder Straße of U8 Bernauer Straße). Het aanbod is een combinatie van tweedehands, nieuw en originele souvenirs. Ook vind je in het Mauerpark veel graffiti.
- Vlakbij ligt de Gedenkstätte Berliner Mauer (Bernauer Straße 11, U8 Bernauer Straße). Hier wordt goed duidelijk dat ‘de muur’ niet zomaar één muur was, maar een hele zone van dodelijke obstakels. Een bezoek is gratis.
- Hierna gaan we richting het zuiden van de stad, voor een rondleiding over het gesloten vliegveld Tempelhof (Platz der Luftbrücke 5, U6 Platz der Luftbrücke). De geschiedenis van het complex is veelzijdig, van de bouw door de nazi’s tot de sluiting in 2008. Het is alsof de tijd heeft stilgestaan en vooral de voormalige vertrekhal maakt indruk. De landingsbanen zijn tegenwoordig onderdeel van een enorm stadspark.
- In het Joods Museum (Lindenstraße 9-14, U6 Kochstraße) ontdekken we vervolgens de geschiedenis van de Joden vanaf de Middeleeuwen tot aan nu. De architectuur van het museumgebouw is heel bijzonder en lijkt erop gericht de bezoeker te desoriënteren.
- We wandelen terug naar het hotel en stoppen onderweg bij het Theodor Wolff Park, verrast door de prachtige street art die we hier vinden. Als je van street art houdt, zul je een stedentrip in Berlijn zeker waarderen!
Stedentrip Berlijn – dag 5:
- In de ochtend bezoeken we met een gids van Berliner Unterwelten (U-bahnstation Gesundbrunnen) een voormalige schuilkelder voor bombardementen tijdens de Tweede Wereldoorlog. In de goed bewaard gebleven bunker en onder het geluid van de voorbijrazende metro’s, waan je je bijna terug in de tijd. De kennis van nu, met name over de schijnveiligheid in de bunker, geeft me kippenvel.
- Hierna gaan we in de richting van ons hotel om de bagage op te halen. Onderweg stoppen we steeds bij leuke winkeltjes. Deze dagen hebben we gemerkt dat Berlijn een fijn en divers winkelaanbod heeft.
- Dit keer reizen we met de S-Bahn terug naar vliegveld Schönefeld voor de terugvlucht naar Brussel.
Voorbereiding en voorpret voor je stedentrip naar Berlijn
Vooraf heb ik veel tips voor mijn stedentrip naar Berlijn gehaald uit deze Berlijn reisgids van Time to Momo. Als voorpret en om meer te leren over de geschiedenis heb ik daarnaast de films ‘Der Untergang’ (over Hitler’s laatste dagen) en ‘Das Leben der Anderen’ (met een werknemer van de Stasi in de hoofdrol) gekeken. In die laatstgenoemde film komt de voormalige gevangenis Hohenschönhausen ook vaak in beeld.
Reistip: Berlin WelcomeCard
Tijdens mijn stedentrip Berlijn maakte ik gebruik van de Berlin WelcomeCard. Deze kaart geeft onbeperkt toegang tot het openbaar vervoer. Erg handig, aangezien Berlijn verschillende soorten openbaar vervoer heeft en je dus niet overal een apart kaartje voor hoeft te kopen. Daarnaast geeft deze kaart korting op veel bezienswaardigheden (onder andere het Joods Museum en DDR Museum). De geldigheidsduur verschilt van 48 uur tot zes dagen en je kunt kiezen uit twee zones. Je kunt de Berlin WelcomeCard online kopen, maar ook op de luchthavens en diverse plaatsen in het centrum. Er zit ook een plattegrond bij.
Hotel in Berlijn: Gat Point Charlie
Ik verbleef in hotel Gat Point Charlie. Wat mij betreft een aanrader vanwege de zeer centrale locatie, fijne kamers en een goed ontbijtbuffet. Veel bezienswaardigheden (zoals de Reichstag, Brandenburger Tor, Checkpoint Charlie en Topographie des Terrors) liggen op loopafstand. Voor grotere afstanden neem je makkelijk het openbaar vervoer (Gat Point Charlie ligt op loopafstand van twee metrostations: Stadtmitte en Kochstraβe) of verhuurt het hotel fietsen. ’s Ochtends heb je keuze uit verse broodjes, beleg, yoghurt, fruit, cake, koekjes en een eierstation. Ook zijn er een bar en restaurant. ’s Avonds had ik vanuit mijn kamer uitzicht op de verlichte Televisietoren.
Dit artikel bevat affiliate links. Dit betekent dat wij een kleine vergoeding ontvangen wanneer jij via deze link een aankoop doet. Dit kost jou niets extra’s, maar je steunt onze website er wel mee. Lees ook onze disclaimer.
