In het meest noordoostelijke puntje van België ligt een regio waar de Maas de hoofdrol speelt. Een fijne plek om te wandelen, fietsen en genieten. Net als de rivier die het landschap hier heeft vormgegeven, meanderde ik door de Maasvallei in Belgisch Limburg. De sjoen plekskes die ik daar ontdekte, deel ik graag.
De Maasvallei in Belgisch Limburg
Het warmste en droogste plekje van de Benelux? Dat is Belgisch Limburg. Zeg maar Limburg, maar dan aan de Vlaamse kant van de grens. De regio dankt haar microklimaat aan de Maas. Deze grillige regenrivier heeft hier een landschap van rivierarmen, grindbanken en heuvels gecreëerd.
Je herkent Belgisch Limburg aan gezellig klinkende plaatsnamen als Kinrooi, Maaseik, Dilsen-Stokkem en Maasmechelen. En natuurlijk aan Nationaal Park Hoge Kempen (de bruine vlakken op de kaart hieronder). ‘Terugkeer naar de natuur’ is in Belgisch Limburg een terugkerend thema, merkte ik tijdens mijn bezoek aan de natuurgebieden Terhills en Negenoord-Kerkeweerd.
Zo kom je er:
- Reis met NS International naar station Genk en ga verder op de (elektrische) fiets.
- Of maak een roadtrip! Vanaf Utrecht is het 160 kilometer naar Maasmechelen.
Nationale parken en landschapsparken in België
Nederland heeft 21 nationale parken; België had er lange tijd slechts één. In 2023 heeft Nationaal Park Hoge Kempen echter gezelschap gekregen van drie andere parken. Ook de Scheldevallei, Bosland en Brabantse Wouden zijn nu erkende nationale parken. Naast nationale parken heeft België ook diverse landschapsparken. Bij nationale parken ligt de nadruk op natuur. Bij landschapsparken is de combinatie van natuur met mensen en erfgoed belangrijk. De Maasvallei in Belgisch Limburg is een landschapspark.
Nationaal Park Hoge Kempen
Naast de rivier de Maas is Nationaal Park Hoge Kempen de ster van Belgisch Limburg. Het nationaal park omvat twintigduizend voetbalvelden aan natuur. Voor bezoekers zijn er 400 kilometer aan wandelpaden en een fietsroutenetwerk van 300 kilometer. Er zijn op dit moment 9 toegangspoorten. Verderop in deze blog lees je meer over Terhills, één van de toegangspoorten om te gaan wandelen in Nationaal Park Hoge Kempen.
Wandelen in Nationaal Park Hoge Kempen: toegangspoort Terhills
Wil je gaan wandelen in Nationaal Park Hoge Kempen? Dan is de toegangspoort Terhills een aanrader. Terhills was eerder bekend onder de namen Connecterra en Recreatiedomein Maasvallei. Je vindt de ingang (en het bijbehorende Visitor Center) naast outletcenter Maasmechelen Village. Dit deel van Nationaal Park Hoge Kempen is alleen wandelend te verkennen. Entree is gratis, maar het park is alleen open tussen zonsopgang en zonsondergang
Tot 1987 draaide de steenkoolmijn van Eisden in dit gebied op volle toeren. De mijnactiviteiten creëerden een landschap van ‘bergen’ (ophopingen van puin uit de mijn) en meren (door het weggraven van grind). Na de sluiting van de mijn kreeg de natuur weer vrij spel. De terrils zijn inmiddels begroeid met allerlei bloemen, bomen en planten. Het uitzicht vanaf de lange terril, die het dichtst bij het Visitor Center ligt, wordt het mooiste panorama van Vlaanderen genoemd. Wanneer het zonnetje schijnt en je een beetje met je ogen knijpt, waan je je even in het Zweedse merengebied.
Wandelen in Terhills
Vanaf de toegangspoort Terhills heb je keuze uit 3 wandelroutes:
- Groene route: 3,6 km / 1 uur / je loopt over de lange terril naar het panoramapunt.
- Blauwe route: 5,4 km / 1,5 uur / de groene route, met een rondje om een waterplas.
- Paarse route: 9,5 km / 2,5 uur / je gaat helemaal rond de grote plas en ziet meerdere terrils. Ook kom je langs restaurant Terland.
Welke route je ook kiest, het eerste wat je tegenkomt is de schachtbok van de voormalige mijn. Deze staat namelijk direct naast het bezoekerscentrum. Beklim de trappen voor een uitzicht over het natuurgebied vanaf 24 meter hoogte. Vlak na de schachtbok kom je een gigantische spiegel tegen. Dit is de wand van de Ecotron, een klimaatlaboratorium. Hier onderzoekt de universiteit van Hasselt welke invloed de opwarming van de aarde heeft op gewassen. In elke bubbel kunnen de onderzoekers factoren zoals de temperatuur en luchtvochtigheid handmatig instellen. Wie hier meer over wil weten, kan een themawandeling met een ranger van het nationaal park boeken.
Raak je niet uitgewandeld? Er is ook een Nationaal Park Trail, een langeafstandswandeling met een totale lengte van 110 kilometer.
Wandelen in landschapspark Maasvallei
De rivier de Maas vormt de ruggengraat van landschapspark Maasvallei. Het natuurgebied strekt zich langs de oevers van het water uit, van Kinrooi en Kessenich in het noorden tot Lanaken in het zuiden. De bewoners van dit gebied hebben van kinds af aan leren leven met de grillen van het water. Zij zijn het gewend dat er jaarrond grote verschillen kunnen zitten in de hoogte van de waterstand. Het natuurgebied is zodanig vormgegeven dat de rivier hier de ruimte krijgt die het water nodig heeft.
Wandelen bij Negenoord-Kerkeweerd en De Wissen
Een van de natuurgebieden in de Maasvallei is Negenoord-Kerkeweerd. Nadat dit gebied jarenlang werd ontgrind, is het weer teruggegeven aan de natuur. De natuurlijke begrazing wordt gedaan door galloways (runderen) en konikpaarden. Tijdens een wandeling kun je deze dieren spotten. De grindplassen trekken ook veel vogels aan, zoals ganzen, zwanen en ooievaars. De groene route brengt je daarnaast langs een tien meter hoge uitkijktoren en twee kampeervlotten. Hier en daar passeer je bankjes met de treffende woorden: ‘bij ons zit u goed’.
De uitvalsbasis voor wandelen in Negenoord-Kerkeweerd is Visitor Center De Wissen in het plaatsje Dilsen-Stokkem. Vanaf hier heb je keuze uit vier wandelroutes:
- Groene route / 2,5 km / rolstoelvriendelijk
- Gele route / 3,2 km
- Oranje route / 7 km
- Rode route / 14 km
Fietsen in Belgisch Limburg
Na al het wandelen van de eerste dag, ga ik de volgende dag fietsen in de Maasvallei. Ik kies de fietsroute van Maaseik naar Kinrooi en weer terug (27 kilometer). Dit gebied wordt ‘de moestuin van Belgisch Limburg’ genoemd. In het juiste seizoen zie je hier overal asperges. Ook kom ik langs pompoenen, maïs, wijngaarden en knalgele velden vol mosterdzaad. En meerdere jachthavens en dijken, want de rivier de Maas is nooit ver weg.
Het knooppuntennetwerk is goed bewegwijzerd. Mijn route was Maaseik – Ven – Gremelslo – Raam – Neeritter – Kessenich – Ophoven – Maaseik. In knooppunten is dat: 25 – 27 – 28 – 19 – 20 – 21 – 22 – 25. Een route met nauwelijks hoogteverschil en diverse leuke stops voor onderweg.
Tip: Visit Kinrooi verhuurt (elektrische) fietsen en e-scooters.
Belgische wijnen proeven: wijndomeinen in Belgisch Limburg
“Hei-j sjoe, wieë goeën eine wiêngaard beginne.” Met die woorden kwam Johan Jacobs van wijndomein Thilesna ooit thuis. Het moet hem minstens een verbaasde blik van zijn vrouw Carmen hebben opgeleverd. Zelf dacht ik bij België ook niet direct aan wijnen. Dit was dan ook de meest smakelijke verrassing van mijn bezoek aan de Maasvallei.
Ik bezocht twee wijndomeinen en ontdekte waarom de druiven hier zo goed rijpen. En ook hier is het antwoord weer: de Maas. Het landschap van valleien en waterplassen zorgt voor een relatief warm en droog microklimaat. Ook het terroir (de bodem waarop de druiven groeien) is hier uitstekend. De wortels van de plant gaan tien meter de grond in. Ze vinden daar een mix van kiezel en grind, afkomstig uit de Maas.
Wijndomein Thilesna
Johan en Carmen verbouwen Pinot Auxerrois, Pinot Gris, Pinot Blanc en Riesling. Een bezoek aan hun wijndomein Thilesna in Dilsen bestaat uit drie delen. Tijdens een wandeling door de wijngaard vertelt Johan meer over het vakmanschap. Dé tip van Johan? “Snoeien is allesbepalend.” Om zijn snoeitechnieken te leren, ging hij naar Italië. “En pluk nooit als het regent, want dan gaat het suikergehalte omlaag.”
De rondleiding brengt je ook naar het Mariapark, dat tussen de wijngaard en de wijnmakerij ligt. In de schaduw van de Oude Toren vertelt Johan over zijn wijndroom, die in 2010 begon. In de kleinschalige wijnmakerij krijg je vervolgens uitleg over het hele vinificatieproces. Én mag er natuurlijk geproefd worden. Mijn favoriet was de Pinot Auxerrois, een lichte en fruitige wijn.
Wijndomein Aldeneyck
Wijndomein Aldeneyck in Maaseik is een formaatje groter dan Thilesna. Leuk detail: het was eigenaar Karel Henckens die zijn vriend Johan destijds inspireerde om ook wijnboer te worden. Aldeneyck verbouwt Pinot Blanc, Pinot Gris, Pinot Noir, Riesling, Chardonnay en een mousserende Pinot Brut. Zoon Hein wordt opgeleid om het familiebedrijf voort te zetten.
Tref je tijdens je rondleiding gids Lieve? Dan heb je geluk. Deze dame weet ontzettend veel over wijn en laat iedereen zich welkom voelen. Tijdens een wandeling door de kleine wijngaard naast de wijnmakerij (het grootste deel van de druiven staat elders, buiten de dorpskern) strooit ze allerlei weetjes rond. Zoals dat witte wijn wordt gemaakt van sap en rode wijn van druivenschillen.
In de wijnmakerij demonstreert Lieve de techniek van pigéage. Driemaal per dag worden de schillen van de Pinot Noir ondergedompeld in de gistende wijn. Dat geeft meer smaak, kleur, tannines en aroma’s aan de wijn. En is een stuk zwaarder werk dan het lijkt! De rondleiding eindigt met een proeverij in de wijnlounge. Lieve legt op laagdrempelige wijze uit hoe je moet proeven. Eerst walsen, daarna ruiken en dan proeven. “Laat de wijn zo min mogelijk direct op je tong, maar wel overal in je mond komen.” Witte wijn wordt meestal te koud gedronken; tussen de 8 en 12 graden is ideaal. Daarentegen wordt rode wijn meestal te warm geserveerd. Tussen de 16 en 20 graden is optimaal.
Dé tip van Lieve? “Wil je een wijnboer testen? Vraag dan om zijn Pinot Blanc. Die is namelijk moeilijk goed te krijgen. Wanneer de boer daarin slaagt, lukken de andere wijnen hem ook.”
Overnachten in Belgisch Limburg
Tijdens mijn bezoek aan Belgisch Limburg sliep ik in hotel Terhills in Maasmechelen. Dit hotel zit in het voormalige directiegebouw van de mijn van Eisden. Het ligt direct naast het visitor center van Terhills. Via de Franse tuin van het hotel loop je er binnen twee minuten naartoe. Ook Maasmechelen Shopping Village ligt op loopafstand. De kamers zijn modern, met erg goede bedden. Mijn kamer had zowel een bad als een regendouche en fijne badjassen. De volgende ochtend werd ik erg blij van het uitgebreide ontbijtbuffet. Een greep uit de selectie: zalm, eieren, verse broodjes, fruit, noten, yoghurt, kaasjes, vers sap en zelfs Limburgse vlaai!
Liever in een bungalow overnachten? Aan de andere kant van wandelgebied Terhills ligt het gelijknamige resort van Center Parcs. De huisjes liggen prachtig tussen de bossen, aan het water.
Restaurants in Belgisch Limburg
Dit zijn mijn tips voor eten en drinken in Belgisch Limburg:
- Restaurant Giuliano: hier kun je écht goed Italiaans dineren. Het restaurant ligt in Maasmechelen Village, op loopafstand van hotel Terhills.
- Restaurant Terland: als je de paarse wandelroute van Terhills volgt, kom je hier langs. Het is onderdeel van het Center Parcs resort. Je luncht er met mooi uitzicht op het water.
- Brasserie De Sjeiven Dörpel: fietsen maakt hongerig, dus trapte ik op de rem bij deze brasserie in Maaseik. Hier kun je terecht voor een Vlaamse lunch; van een croque monsieur tot stoofvlees.
Een weekend in de Maasvallei in Belgisch Limburg
Mijn 48 uur in Belgisch Limburg zag er zo uit:
Dag 1:
- In de vroege ochtend per trein naar Genk
- Wandeling in natuurgebied Terhills (onderdeel van Nationaal Park Hoge Kempen)
- Lunch bij restaurant Terland
- Wandeling in natuurgebied Negenoord-Kerkeweerd (Dilsem-Stokkem)
- Rondleiding en proeverij bij wijndomein Thilesna (Dilsen-Stokkem)
- Diner bij restaurant Giuliano
- Overnachting in hotel Terhills
Dag 2:
- Fietstocht van Maaseik naar Kinrooi en weer terug
- Lunch bij De Sjeiven Dörpel in Maaseik
- Rondleiding en proeverij bij wijndomein Aldeneyck (Maaseik)
- Per trein vanuit Genk terug naar huis
Heb je langer de tijd? Combineer de Maasvallei dan met:
- Winkelen in outletcenter Maasmechelen
- Een stedentrip Luik
- Een stedentrip Antwerpen (hier kom je langs als je vanuit Nederland met de trein gaat)
- Wandelen in de Lommelse Sahara; verkozen tot een van de beste wandelgebieden van België. Dit ligt op ongeveer een uurtje rijden van de Maasvallei.
Ik bezocht dit gebied op uitnodiging van Visit Limburg, Toerisme Vlaanderen & NS International. Lees ook onze disclaimer.
